Kan Uyuşmazlığı Nedir, Kan Uyuşmazlığı Testi ve İğnesi Ne Zaman Yapılır? Merak edenler için kısaca açıklayalım.
Özellikle hamilelik dönemimde yapılmakta olan ilk kontrol sırasında Dr. tarafından yapılan Kan testlerinin başında geliyor. Kan grubu kontrolü yapılırken konu olan detay Kan Uyuşmazlığı denilse de aslında Rh uyuşmazlığıdır.
Gebelik ile anne rahmine düşmüş olan bebeğin Kan Uyuşmazlığı olup olmadığı; özellikle anne adayının Rh (–) kana, babanın ise Rh (+) kana sahip olduğu durumlarda dikkat edilmektedir. Bu gibi bir rastlantının ortaya çıkmakta olduğu anlarda anne ile baba arasında Kan Uyuşmazlığı olduğu açıkça söylenebilmektedir.
Rh uyuşmazlığını ortaya çıkartmakta olan durum tam anlamıyla şu şekilde açıklanmaktadır.
Rh (–) kan grubuna sahip bir anne adayı ile Rh (+) kan gurubuna sahip olan bir baba adayının birinci çocukları Rh (+) kan grubuna sahip olursa herhangi bir uyuşmazlık oluşmamaktadır.
Birinci bebeğin Rh (+) kan grubuna sahip olması ile birlikte anne bedeninde birtakım değişimler gerçekleşir. Anne adayında antikorların ortaya çıkmasına sebep olur. Birinci bebeğe bir etkisi bulunmayan antikorlar, ilk gebelikte oldukça yavaş ve az miktarda geliir.
Fakat ikinci gebelik dönemi gerçekleştiği durumda bu gelişen antikorlar kanda hazırda belemektedir. 2. Gebelik oluşumu ile birlilte anne kanında bulunan bu antikorlar zararlı bir etki ortaya çıkartmaktadır.
Bebeğin Rh ( + ) kan grubundaki kırmızı kan hücreleri tek tek yok etmek için adeta bir antikor silah gibi davranmaktadır.
Kısacası eşlerin ikinci bir bebek tercihi yaptıklarında anne kanındaki antikorlar oluşan bebeğin Rh + kan hücrelerini yok etmektedir. Bu sebeple Rh (–) kan grubuna sahip bir anne ile Rh (+) kan grubuna sahip bir baba adayının ortaya çıkan ilk gebelik durumlarından itibaren oluşmaya antikor gelişimi için bir önlem alınması gerekmektedir.
Kan Uyuşmazlığı İğnesi Ne Zaman Yapılır?
Yukarıda da az önce bahsedildiği şekilde kan uyuşmazlığı ile ilgili olarak ilk bebekte herhangi bir sorun ortaya çıkmamaktadır. Diğer gebeliklerde bebeklerde sorun yaşanmaması adına anne adayına gebeliğin 28-34. Haftalarına denk gelmekte olan dönemde kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır. Dünyaya gelen bebek Rh (–) kan grubuna sahip ise ek bir doza kesinlikle gerek yoktur.
Bahsedilen dönemde yapılan tek doz Kan Uyuşmazlığı İğnesi ile uyuşmazlık kontrol altına alınmış sayılmaktadır.
Fakat dünyaya gelen bebek Rh (+) kan gurubuna sahip ise ilk 72 saatlik süre içerisinde anneye Kan Uyuşmazlığı İğnesi ikinci dozu mutlaka yapılmalıdır.
Böylede her durum için Hamilelikte Kan Uyuşmazlığı sorunu ortadan kaldırılmış olur.
Anne adayı hamilelik dönemimin ilk haftalarında bir kana geçirdi ise bu duruma bir müdahalede bulunulduysa kan uyuşmazlığı iğnesi yapılarak gerekli önlem alınmalıdır.
Bu gibi istenmeyen durumda ise kan uyuşmazlığından bebeğin kötü bir şekilde etkilenip etkilenmediğine bakılması gerekmektedir. Hekim aracılığı ile gerekli inceleme ve kontrol sağlanmalıdır.
Kan Uyuşmazlığı Testi
Annenin ilk gebeliğinde yaşanan kan uyuşmazlığına bağlı olarak kanında antikorlar türeyebilir. Ve bazı durumlarda önlem alınmadığından bu antikorlar ikinci bebeğin kanına geçebilmektedir. Akabinde bebeğin kanına geçen antikorlar kan hücrelerini zamanla öldürmektedir. Bu gibi durumlarda bebekte kan yetmezliği sorunu öne çıkmaktadır
Bu gibi durumlarda bebeği kanına anneden antikor geçişi olduğunda birtakım önlemlerin alınması mümkündür.
İlk gebelikte oluşan antikorlar bebeğe geçerek onun kan hücrelerine saldırmakta ve özellikte bebekte kan yetmezliği riski yüksek olmaktadır ancak antikor oluştuktan sonra bazı önlemler alınabilir.
Kan Uyuşmazlığı Testi özellikle hamilelik dönemimin ilk haftalarında yapılmakta anane ve baba adayının kan grubu tespitleri sağlanmaktadır. Eğer ortaya çıkmakta olan Rh uyuşmazlığı bulunuyorsa yetkili kişiler tarafından indirekt coombs testi, belli periyotlarda yapılmalıdır.
Hekimin uygun bulması halinde ise ilk gebeliğin 28. Haftasında Kan Uyuşmazlığı Testi ve İğnesi yapılmalıdır.
Kan Uyuşmazlığı İğnesi diğer bir adıyla korunma iğnesi ya da Anti-D immün globülin olarak bilinmektedir.
Kısacası kan uyuşmazlığı olarak halk arasında bilinmekte olan bu durum tıbben Rh uyuşmazlığı olarak adlandırılır.
İlginizi çekbilir: https://www.guncelbilgin.com/kilitlenen-cene-nasil-acilir/
Kan gurubu Rh (–) olan bir anne adayının kan grubu Rh (+) olarak dünyaya gelen bebeği olduğu durumlarda ortaya çıkmaktadır. Olumsuzluk birinci bebeği etkilememektedir. 2. Hamilelik ile birlikte zararlı bir durumu ortaya çıkartabilir. Ancak gerekli şekilde Kan Uyuşmazlığı Testi ve İğnesi yapıldığında hem anne adayının hem de bebeğin sağlığı kontrol altına alınabilir.