Cildimiz bizim en geniş ve birebir vakitte ne değerli organlarımızdan bir adedidir. Bedenimizi her çeşit dış etkenden müdafaa misyonunu üstlenen cildimiz vakit zaman savunma gücünü kaybedebilir. Halk ortasında egzama olarak bilinen atopik dermatit isimli cilt hastalığı, cildimizin pek çok farklı nedene bağlı olarak bu gücünü kaybetmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.
Yaşayanlar bilir, atopik dermatit son derece can sıkıcı olabilir. Kolay bir cilt kuruluğu olarak başlasa da sonrasında kaşınmaya, kızarmaya ve hatta pul pul dökülmeye bile varabilir. Pek çok farklı durum egzamaya neden olabileceği üzere tıpkı vakitte egzama da farklı hastalıkların habercisi olabilir. Egzama olarak bilinen atopik dermatit nedir, nasıl anlaşılır, belirtileri nelerdir ve en kıymetlisi nasıl geçer gelin tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.
Hastalığı tanımlayarak başlayalım; Egzama, atopik dermatit nedir?
Halk ortasında egzama olarak bilinen atopik dermatit, genetik ya da çevresel faktörler sonucu ortaya çıkan bir cins cilt hastalığıdır. Alerji kaynaklı olarak ortaya çıkabileceği üzere bir alerjinin de habercisi olabilir. Ciltteki savunma bariyerinin bozulması olarak tanımlanan atopik dermatit, cildin su tutma özelliğini kaybederek kuruması ile ortaya çıkar. Sonra kızarma, kaşınma, pul pul dökülme üzere belirtiler de görülebilir.
Atopik dermatit egzama belirtileri nelerdir, nasıl anlaşılır?
- Cilt kuruluğu
- Kaşıntı
- Kırmızı ya da koyu renkli kabartılar
- Ciltte kabuklu ve akıntılı sıvı kesecikleri
- Ciltte kalınlaşma
- Cilt çatlakları
Atopik dermatit egzama hastalığı genel olarak hastaların yüzde 60’ında şimdi bebeklik devrinde görülür. Hastaların yüzde 85’inde ise 5 yaşından evvel ortaya çıkar. 2 yaşından evvel ortaya çıkan egzama hadiselerinde bebeğin yanaklarında ve başında kırmızı kabartılar görülecektir. Bebek bezinin değdiği noktalarda olmaz yani pişikle karıştırmayın.
2 – 16 yaş ortasındaki çocuklarda ortaya çıkan atopik dermatit egzama olaylarında ise kelam konusu kabartılar dizin ardında, el bileğinin iç kısmında ve dirseğin iç kısmında görülmektedir. Yetişkinlerde ise deride kalınlaşma ve çatlak olarak ortaya çıkar. Yüz, boyun ve ellerde ender de olsa görülebilir.
Herkes makul oranda risk taşıyor: Atopik dermatit egzama neden olur?
- Cilt katmanının zayıflaması
- Kalıtsal faktörler
- Bağışıklık sisteminin bozulması
- Deri bakterilerinde değişiklik
- Alerjiler
Cilt katmanının zayıflaması:
Cildimizin en üst kısmında epidermal bariyer olarak isimlendirilen bir katman vardır. Bu katman, dış etkenlerle birinci temas eden kısımdır. Filaggrin protein üretiminde azalma, molekül aktivitelerinde bozulma, enzim aktivitelerinde bozulma, mikrobiyel kolonileşme üzere durumlar sonucunda epidermal katman zayıflayabilir ya da fonksiyonunu büsbütün yitirebilir. Bunun sonunda da atopik dermatit ortaya çıkar.
Kalıtsal faktörler:
Pek çok hastalıkta olduğu üzere atopik dermatit egzamada da genetik faktörlerin büyük tesiri var. Konu hakkında yapılan bir araştırmada tek yumurta ikizlerinin ikisinde de yüzde 80 egzama riski görüldü. Çift yumurta ikizlerinde ise bu oran yüzde 20 olarak görüldü. Yani genetik olarak cilt bariyer sistemimizi etkileyen birtakım faktörler aktarıyoruz.
Bağışıklık sisteminin bozulması:
Bakteriler, mikroplar ve virüsler bizi hasta etmek için tetikte bekler; bağışıklık sistemimiz ise bunlara müsaade vermez. Bağışıklık sistemi bir defa bozulduğunda ise pek çok hastalık art geriye gelebilir. Atopik dermatit cilt hastalığına, tip 2 inflamasyon oluşturduğu tespit edilen immün cevaplar neden olabilir.
Deri bakterilerinde değişiklik:
Herhangi bir deri hastalığına sahip olmasak bile cildimizin üzerinde sayısız bakteri vardır. Endişe etmeyin, bunlar bizim tabiatımız gereği oradadırlar. Fakat bir nedenden dolayı bu bakteri çeşitliliği azalır, yok olur ya da stafilokok üzere bakteriler çok artarsa istikrar bozulur ve atopik dermatit egzama üzere hastalıkların önü açılır.
Alerjiler:
Alerjik bünyeye sahip bireylerde ya da kişinin alerjisinin yeni öğrenildiği durumlarda atopik dermatit egzama ile karşılaşmak mümkün. Süt, yumurta, buğday, kuruyemiş, fıstık, balık, kabuklu deniz eserleri, mesken tozu, evcil hayvan, polen ve gibisi besin ve durumlara karşı kişi alerjik olabilir. Alerji belirtisi olarak da egzama görülebilir.
Peki atopik dermatit egzama nasıl geçer, nasıl tedavi edilir?
Maalesef egzama için mucizevi bir tedavi prosedürü yoktur. Ancak farklı bir formda hafif ve orta olayların büyük bir kısmı rastgele bir tedaviye muhtaçlık duymadan kendi kendine geçmektedir. Kendi kendine geçmediği durumlarda ise ilaç tedavisi, cilt nemlendirme, kollayıcı tedbir alma üzere formüller uygulanır.
Eğer atopik dermatit egzama belirtileri gösteriyorsanız cildinizi günde en az iki defa doğal nemlendiricilerle nemlendirin. İçinde en az kimyasal bulunan sabun ve paklık eserleri kullanın. Özellikle banyo sonrası cildinizin tamamını nemlendirmeniz son derece değerli. Zira egzamanın birinci belirtisi kuru bir cilt olarak ortaya çıkar.
Tüm bunların yanı sıra alerjik belirtilerinize de dikkat etmelisiniz. Vücudunuzdaki egzama belirtileri özel bir şey yedikten, içtikten ya da maruz kaldıktan sonra ortaya çıkıyorsa küçük bir deneme yanılma metodu uygulayarak alerjiniz olan şeyi keşfedebilir ve ondan uzak durmaya çalışabilirsiniz.
Ne vakit doktora gitmek gerekir?
Merak etmeyin, atopik dermatit egzama hayati bir hastalık değildir. Evet, hayat kalitenizi düşürür, daima kaşındırır ve berbat bir manzarası vardır fakat bedeninizde bu tıp bir belirti gördüğünüz vakit hemen endişelenip de en yakın sıhhat kuruluşuna koşmanıza gerek yok.
İlk belirtileri gördükten sonra alerjik reaksiyonlarınızı ölçün ve cildinizi nemlendirmeyi deneyin. Tabii nemlendiricinizin ta kendisi de egzamaya neden olabileceği için bu süreçte biraz deneme yanılma yapmanız gerekecek. Uyguladığınız usullerin işe yarayıp yaramadığını, belirtilerin azalıp azalmadığını denetim edin.
İlk belirtilerin üzerinden haftalar geçtiyse ve ne yaparsanız yapın bir türlü atopik dermatit egzama belirtileri bırakın geçmeyi azalmıyorsa yapmanız gereken çabucak en yakın sıhhat kuruluşuna giderek uzman bir tabibe muayene olmaktır. Muayene ve test sonuçlarına nazaran egzamanın nedeni ortaya çıkar ve buna uygun bir tedavi prosedürü izlenir.
Vücudumuzda kızarıklıklara ve kaşınmaya neden olan egzama, atopik dermatit nedir, belirtileri nelerdir, nasıl geçer gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat bahislerinde olduğu atopik dermatit egzama hakkında da en hakikat ve size özel bilgiyi uzman bir doktordan almanız gerektiğini unutmayın.
