Başta anne babalar olmak üzere performans sporlarıyla ilgilenen tüm sporcuların, cevabından bir türlü tatmin olamadığı o soru. Protein tozu sağlığa zararlı mı? Dönem dönem benim de kullandığım protein tozlarındaki kullanımın asıl mantığı neymiş gelin basitçe anlatalım.
Protein Tozu Nedir, Neyden Üretilir?
Protein tozları, bir yumurtadan, süt ve süt ürünlerinden hatta kırmızı etten bile üretilebilir. Asıl mesele, ürünün baz alındığı hammaddenin kimyasal bir değişime uğrayıp uğramaması. Toz haline getirme, fiziksel bir işlemdir. Protein tozları, doğal yollardan alınabilecek proteini, katı (yani sindirimi daha uzun) formda değil de sıvı (yani sindirimi daha kolay) formda tüketmek isteyenler için uzun yıllardır insanlara pratik bir yöntem sunuyor.
Protein Tozu Kullanmak Zorunda Mıyım? Kas Oluşumu, Yağ Yakımı ve Güç Artışı için Protein Şart Mı?
Elbette hayır. Protein tozları bir çok amaçla kullanılabilir. Örneğin ben, yemek ve tatlı yemeyi çok seven biri olarak gün içerisinde sağlıksız alternatiflere yönelebilecek potansiyelde bir sporcuyum. Bu yüzden protein tozunu, sağlıklı kek ve tatlı tariflerinde kullanıyorum. Kimisi kilo alma (kas inşa etme) döneminde protein tozunu tercih edip, fazladan kalori, fazladan öğün amacıyla tüketiyor. Bir başka biri yağ yakma (kilo verme) dönemindeyken karbonhidrat ve yağ makrolarından gelen kalorileri kıstığı için protein tozunu su ile karıştırıp, sadece ihtiyacı olan proteini alıp 1 öğününü tamamlıyor. Ötekisi tüm bunların haricinde, sabah 9 akşam 5 mesaisi sebebiyle gün içerisinde yeteri kadar ana öğün tüketemediği için, yardımcı besin kaynağı olarak kullanıyor. Anlayacağınız protein tozu asla ihtiyaç veya gereklilik değil, yukarıda bahsettiğim tarz durumlarda beslenme planlamanızı kolaylaştıran, sürdürülebilir hale getiren, pratikleştiren ve takviye eden yardımcı bir besin kaynağıdır.
Whey Protein Nedir? Vücuda Etkisi Nedir?
“Kana karışma hızı” konusunda whey proteini açık ara tüm protein çeşitlerinden öndedir. Fiziksel aktivite esnasında ve sonrasında, vücut “katabolik” yani yıkım aşamasına geçer. Kan şekeri düşer, vücut yağ yakımının ve aynı zamanda farkedemeyeceğimiz mikro boyutlarda kas yıkımının da önünü açar. Bu yüzden hemen hemen tüm sporcular, bu katabolik süreci olabildiğince minimumda tutmak için whey proteinini tercih ederler. Amaç; besini bir an önce kaslara taşıyabilmektir. Bu sebeple whey proteini hazırlarken su hariç karıştıracağınız her türlü besin (süt, fıstık ezmesi, muz) bu proteinin sindirim hızını yavaşlatacaktır. Ama tabi ki karışımınızın içine bulduğunuz her türlü sağlıklı alternatifi koyabilirsiniz. Kas inşası dönemlerinde hem diyetinize renk katar, hem de daha kalorili ve besleyici bir öğün hazırlamış olursunuz.
Whey Proteini Nasıl Elde Edilir?
Whey proteini, peynir altı suyu diye adlandırılan, peynir poşetlerinin altında kalan o suyun her 100 gramında 1 gram bulunan çok değerli bir proteindir. Elde edilen whey protein, bir takım fiziksel işlemlerden geçirilerek toz haline getirilir ve tüketicinin kullanımına sunulur. Güvenilir markaları tercih ettiğiniz ve bünyenize uygun şekilde kullandığınız sürece, protein tozu zararsızdır.
Protein Tozu Karaciğeri Zorlar Mı?
Bu konudaki kilit konu su. Su tüketiminiz az ise protein tozu da, yediğiniz kırmızı et de karaciğerinizi zorlayacaktır. Su tüketiminiz bünyenize göre değişmekle beraber 2.5 – 5 litre arasında ise karaciğerinizi zorlamanız mümkün değil. Tabi ki genetik faktörlere bağlı, bünyeden bünyeye değişen bir konudan bahsediyoruz. Günlük su ihtiyacı, metabolizmadan metabolizmaya değişkenlik gösterecektir. Siz bol bol için suyunuzu.
Özetle
Protein tozları, beslenme planlarımızda bizlere kolaylık sağlayacak birer takviyedirler. Yukarıda belirttiğim kriterlere uyduğunuz sürece ne böbreklerinize ne de karaciğerinize zarar vermeyeceksiniz. Kas inşası ve yağ yakımı için de olmazsa olmaz değildir. Protein tozu haricinde diğer doğal besinlerle de size özel hazırlanmış beslenme planlarınızdan verim alabileceğinize kesinlikle eminim.
