Dünyadaki en tehlikeli virüslerden bir tanesi hiç elbet HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü). Direkt bağışıklık sistemini etkileyen ve bedendeki bağışıklık hücrelerini öldüren virüs, yakın vakte kadar kurtulmanın imkansız olduğu bir virüs olarak kabul ediliyordu. Lakin yaşanan son gelişmeler, HIV için orta vadede yolun sonuna gelinmiş olabileceğini düşündürüyor. Çünkü uygulanan tedavi yolları ile bir kişi daha HIV’den kurtulmayı başardı.
HIV için çok sayıda tedavi yolu esasen uygulanmaktaydı. Lakin yakın vakit önceye kadar yapılan çalışmalar virüsün tesir suratını düşürüp hastaların ömrünü uzatmakla hudutlu kalıyordu. Lakin ne olursa olsun HIV virüsü bedenden temizlenemiyordu. Almanya’da 53 yaşındaki bir HIV hastası, bu gerçeğin değişmekte olduğunu gösteren beşinci kişi oldu. Bilim insanları, “Düsseldorf Hastası” olarak anılan kişinin HIV’den büsbütün kurtulduğunu duyurdular. Daha evvel dört kişi daha virüsten kurtulmayı başarmıştı.
Hastaya kanser tedavisinde de kullanılan kök hücre nakli uygulandı
Düsseldorf Hastası ile ilgili yapılan açıklamalarda, 53 yaşındaki bireye kök hücre nakli tedavisinin uygulandığı belirtildi. Kanser için son deva olarak görülen ve genelde olumlu sonuç veren tedavi metodu, hastanın nitekim de güzelleşmesine yardımcı olmuştu. Bilim insanları, kök hücre naklinin en sağlıklı beşerler için bile riskli bir süreç olduğunu ancak Düsseldorf Hastası’nın tüm bu zorluklara karşı koymayı başardığını tabir ediyorlar.
Şunu belirtmekte yarar var. 2009 yılında bir kişi, 2019 yılında bir kişi ve 2022’de de iki kişi HIV’den kurtulmuştu. Onlara da tıpkı Düsseldorf Hastası’nda olduğu üzere kök hücre nakil tedavisi uygulanmıştı. Mevzuyla ilgili açıklama yapan Dr. Bjorn-Erik Ole Jensen, HIV’den kurtulmayı başaran hastaların, gelecekte uygulanacak stratejiler için büyük ehemmiyet arz ettiğini belirtti.
Nakledilen kök hücre, sıradan birine ilişkin değil
HIV’den kurtulan beş kişinin beşine de uygulanan kök hücre tedavisi, sıradan bir insanın DNA’sını içermiyordu. O denli ki HIV, “CCR5” olarak isimlendirilen bir proteini kullanarak hücre içine girebiliyordu. İnsanların yalnızca yüzde 1 kadarlık kısıtlı bir kısmında, bu proteini yok eden özel bir mutasyon var. Bilim insanları, bu yüzde 1’lik bölümden alınan mutasyonlu kök hücreleri HIV hastalarına nakledip, hastaları güzelleştirmeyi başardılar.
Kök hücre nakli riskli bir süreç olsa da bilim insanlarını umutlandırdı. Hadise ile ilgili açıklamalarda bulunan Dr. Todd Ellerin, yapılan çalışmaların HIV ile nasıl uğraş edilmesi gerektiğini öğrettiğini, sonraki hadiseler için yol haritasının çizilebildiğini söz etti. Lakin bilim beşerinin dikkat çeken bir uyarısı da var. O denli ki kök hücre nakli, her HIV hastasına uygulanabilecek bir usul değil.
