Evcil hayvanlarımız veya sokaktaki canlarımız için satın aldığımız eserleri âlâ niyetle aldığımız aşikâr. Ancak bazı faktörleri göz önünde bulundurmadığımız takdirde, farkında olmadan sağlıklarıyla oynayabiliriz.
Onlara bir şey olmasını asla istemeyeceğimiz kedi ve köpeklerimize, mama ve kum seçerken dikkat etmemiz gereken konuları veteriner tabibimiz Onur Candan’a danıştık.
Mamayı severek yemeleri, sağlıklı olduğu manasına gelmez.
Kedilerin ve köpeklerin beslenmesinde en çok dikkat edilecek konu, mama seçimi yaparken içeriğinde et bulunması. “Market maması” olarak isimlendirdiğimiz mamalar, çoklukla ucuz ve kalitesizdir. Eserin içeriğinde etten çok aromaları bulunur.
Marketten aldığımız hazır çorbalar üzere düşünebiliriz. Evet, tatları hoş olabilir ve severek içiyor olabiliriz lakin hiçbiri meskende yaptığımız doğal içerikli çorbalar kadar sağlıklı değildir ve içlerinde aroma-tatlandırıcı üzere bileşenler bulunur.
Kedi-köpek mamaları da farksızdır. Yağ, tuz, tatlandırıcı ve aroma bulunduran mamaları çok severek yiyor olabilirler ama bu, sağlıklı olduğu manasına gelmez. Tersine, uzun vadede metabolik problemler başta olmak üzere önemli sıhhat meselelerine yol açar.
Aroma ve tatlandırıcılardan uzak durmalıyız.
Bazı mamaların içeriğinde %25 tavuk aroması üzere datalar bulunur ancak bizim tercih etmemiz gereken aromalar değil; %25 tavuk eti, %15 somon üzere net datalar olmalıdır.
Ayrıca, bir mamanın üzerinde “%45 protein içerikli” üzere bir yazı bulunabilir ama değerli olan, bu proteinin nereden geldiği ve kalitesidir. Hazır tavuk proteini aroması üzere yapay bileşenler evcil dostunuz için sağlıklı bir protein kaynağı değildir.
Mamadaki yağ oranlarını göz arkası etmemeliyiz.
Önemli bir öteki konu ise, mamalardaki yağ içeriği. İçeriğinde %15-20 oranında hayvansal yağların bulunması değerlidir lakin bu, hayvandan hayvana değişiklik gösterir. Dostunuzun hareketliliğini, spesifik hastalıklarını ve kısırlık durumunu göz önünde bulundurarak mamadaki yağ oranlarına dikkat etmeniz gerekir.
Örneğin hareketsiz yahut kısır bir kedi yüksek yağ oranlarına sahip bir mamayla beslenirse ileride obezite üzere problemlerle karşı karşıya kalabilir. Bunun için veteriner doktorunuza danışarak en uygun diyet ve kısır mamaları tercih edebilirsiniz.
Patili dostunuzun metabolik problemler yaşamasını istemiyorsanız tahıllara dikkat edin!
Can dostunuza tahıl içeriği yüksek mamalar verdiğinizde sindirim sistemine yük bindirirken mineral ve tuz oranın fazla olan mamalar idrar taşları ve kumları gibi, idrar yollarına bağlı metabolik problemlere yol açar.
Bunun için, tahılı azaltılmış yahut tahılsız mamaların kullanılması çok daha sağlıklıdır. Ayrıyeten, mamanın içeriğindeki tahılların patates ve pirinç üzere karbınhidrat kaynaklı tahıllar olması öteki tahıl cinslerine kıyasla tercih edilebilir.
Farkında olmadan bayat mama alıyor olabilirsiniz.
Mamalarla ilgili bir başka mevzuya değinecek olursak, daha uygun fiyata geldiği için açık mamaları tercih ederseniz bu durumun doğuracağı sıhhat risklerini kabullenmeniz gerekir.
Genellikle petshop’lardan satın aldığımız açık mamalar, son kullanma tarihleri geçmemiş olsa dâhi bayatlamaya yüz tutmuş mamalardır. Üstelik bir de SKT’leri geçtiyse, içlerindeki acılaşan yağlar kusma ve ishale yol açar.
İnternette satılan uydurma mamalar hayli yaygın.
İnternetten aldığımız mamalarda ise karşılaşacağımız en büyük sorun düzmece mamalardır. Kaliteli bir orjinal mama markasıyla tıpkı pakette, birebir halde, birebir renkte üretilen kalitesiz ve düzmece mamalar hayvanınızda önemli sıhhat sorunlarına neden olabilir.
Bunun için, internette gördüğünüz rastgele bir satıcıdan almak yerine, artık güvenilirliğini kanıtlamış satıcıları tercih etmelisiniz.
Kristal kumdan uzak durmalısınız.
Kum seçerken doğal içeriğe sahip olanlar tercih edilmelidir. Kristal kum (bir öteki ismiyle silika) dediğimiz doğal olmayan, plastik içerikli kumlar birçok hastalığa yol açabilir.
Kristal kumlar; hem kedinizin doğal güdülerine alışılmamıştır hem de bronşit, silikozis, tüberküloz üzere hastalıklara neden olabilir. Şayet kedinizin bentonit kumla ilgili bir sorunu varsa (kumu yeme, alerji vs.) fakat bu noktada kullanılabilir.
Son devirlerde yaygınlaşan “pelet” kumları kullanmalı mıyız?
Çam peletinden üretilen “pelet” kumlar, dostunuzun tabiatında olan bir kum çeşidi sayılmaz. Bu çeşit kumlar astım yahut başka teneffüs sorunlarına neden olabilir. Tıpkı kristal kumda olduğu üzere, şayet kedinizin öbür bentonit kumla ilgili bir sorunu varsa fakat o vakit kullanılabilir.
Eğer rastgele bir nedenden sorun yaratmıyorsa bentonit kumlar birinci tercih olmalı.
Kediler tabiatta, toprağa yahut yumuşak bir yere tuvaletlerini yapma güdüsüne sahiplerdir. Bu yüzden onlar için en uygun kum “bentonit kum” dediğimiz, içeriğinde bentonit barındıran kumlardır.
Kalın ve ince taneli olmak üzere iki çeşidi bulunur. Alerji üzere bir sorun varsa kalın tanelisi kullanılabilir ancak dışkıyı ve idrarı gereğince sarmazlar. Bu nedenle, ince taneli kumların kullanılması daha tesirlidir.
Veteriner Tabip Onur Candan, son olarak şunları ekledi:
“Mama maliyetinden kısmaya çalıştığımız ölçüler ileride bize sıhhat sorunları olarak dönerek daha büyük masraflar çıkaracaktır. Bu sebeple, mama ve kum seçerken kaliteli olanları tercih ederek uzun vadede hem çok büyük masrafların hem de sıhhat sorunlarının önüne geçebilirsiniz.”
